Hara nun diran

Trapu zaharrak

Egunez trapu biltzen
gabean dantzan lehertzen
beti umore onean
degu pasatzen,
eta goizean goiz
kalean irten da
lo goxoan daudenak
esnatzen dira.



Trapuak! Trapu zaharrak!



Atera atera, trapuak saltzera
nik erosten ditut
modu onean
arditian prakak kuartuan albarkak
ta burni zaharrak txanponean

Erosten ditut trapuak
praka zahar urratuak
gona gorri zaharrak eta
atorratxuak.
Jo zak zurrumuzki
atabak soinu
dantzan egiteko
beti erana.



Eltze elbarriturik
pertza zulorik duenik
arran parrillik edo
trebera zaharrik.
Inork saltzeko badauka
librako txanponean
Ramon Batistak
erosten ditu.

Gazte gaztetandikan

Gazte gaztetandikan
Herritik kanpora,
Estrajeria aldean
Pasa det denbora.
Gazte gaztetandikan
Herritik kanpora,
Estrajeria aldean
Pasa det denbora.
Herrialde guztietan
Toki onak badira,
Baina bihotzak dio:
“zoaz Euskal Herrira”.
Herrialde guztietan
Toki onak badira,
Baina bihotzak dio:
“zoaz Euskal Herrira”.

Lur maitea hemen uztea
da negargarria.
Hemen gelditzen dira
Ama ta herria.
Lur maitea hemen uztea
da negargarria.
Hemen gelditzen dira
Ama ta herria.
Urez noa ikustera,
Bai, mundu berria;
Oraintxe bai naizela,
Errukigarria.

Agur nere bihotzeko
Amatxo maitea!
Laster etorriko naiz
Kontsola zaitea.
Agur nere bihotzeko
Amatxo maitea!
Laster etorriko naiz
Kontsola zaitea.
Jaungoikoak ba nahi du
Ni urez joatea;
Ama zertarako da
Negar egitea?
Jaungoikoak ba nahi du
Ni urez joatea;
Ama zertarako da
Negar egitea?

HARGIN ANDALUZA

Aiziak biali du
andikan onuntza,
geroztik emen dabil
gure andaluza;
argiñ ona zala ta
zakurraren putza,
bera eroriko dek,
ez akiyok bultza



Fabrika hura eraikitzean, langileen artean ba omen zegoen argin andaluziar bat. Behinola, argin andaluziar hark bezperan egindako horma okertuta aurkitu omen zuen, eta horma oker hura zuzendu nahirik bultzaka hasi omen zitzaion. Lantegi horretan ari zela, Txirritak ikusi egin zuen. Oraindik mutiko koxkorra zen, baina honako bertso hau bota zion.

Gertaera honen beste bertsio baten arabera, oso hargin ona zela eta, berealdiko ospea zuen hargin andaluziar bat Ereñotzura etorri omen zen. Txirrita mutikoa, beste batzuekin batera hargin-mutil lanetan ibili ohi zen. Dirudienez aurreko egunean andaluziar harginak horma oker xamarra egin omen zuen (hargintzan honi bizkarra esaten tso hau bota zion:omen zaio). Inork ez ikusteagatik, andaluziar hargina goizean goiz joanda, mailuarekin horma barrualdera kolpatuz ari omen zen Txirritak ikusi eta bertso ospetsu hori bota zionean.

PASAIAKO HERRITIK

atsotitz eta esaera zaharrak

AITA BILTZAILE, SEME GASTATZAILE
AITA ETA SEMEA KONTRAKOAK DIRA BETI

AMEN! ZU HOR ETA NI HEMEN
ADOS JARTZERIK EZ DAGO

ARDO GOXOAK LAU BEGI ETA OINIK EZ
EDAN ETA GERO MOZKORRA DATOR ETA HONEN ONDORIOAK


ASKO IZAN ETA GEHIAGO NAHI
ZEKENAK INOIZ EZ DAUKA NAHIKORIK


ASTO BATARI BUZTANA KEN, BESTEARI IPIN
GAUZA BAT EGITEKO BESTE BAT DESEGIN BEHAR


BARRIKA TXARRETIK ARDO ON GUTXI
EZ DAGOEN TOKITIK EZIN IZANGO DUGU EZER ATERA


BERARENTZAKO BERE BABAK
LORTZEN DUZUNERAKO EZ DU HANBESTE AHALEGINIK MEREZI


BESTEEN FALTAK AURREKO ALDEAN. GEUREAK BIZKAREAN
BESTEEN AKATSAK IKUSTEN DITUGU, GEUREAK EZ

BAGA BIGA

TXORIA TXORI

ja-jai!

Beiñ batian Loiola'n

erromeriya zan,

antxen ikusi nuben

neskatxa bat plazan;

txoriya bañan ere

ariñago dantzan,

uraxen bai pollita,

an pollitik bazan!

2

Esan niyon desio

senti nuben gisan,

arekiñ izketa bat

nai nubela izan;

erantzun ziran ezik

atsegiñ ar nezan,

adituko zirala

zer nai niyon esan.

3

Arkitu giñanian

iñor gabe jiran,

koloriak gorritu

arazi zizkiran;

kontatuko dizutet

guztiya segiran

zer esan niyon eta

nola erantzun ziran.

4

«Dama polita zera,

polita guztiz, ai!

Bañan alare zaude

oraindik ezkongai.

Ezkon gaitezen biyok!

Esan zadazu bai!»

«Ni zurekiñ ezkondu

Ni zurekiñ? Ja-jai!»

Bihotz eritua

BIHOTZ AUSARTA

Urtzi 14 urteko mutil bat da. Bat-batean, hutsune handia nabaritu du bere barruan eta ez daki nola bete. Aitaren errietak egunekoko ohitura bihurtu dira. Azterketetann ustelak ateratzen hasi da... eta hori gutxi balitz, munduko neska zoragarrienaz maitemindurik dago, baina berak ez dio jaramonik egiten. Arazoei aurre egiteko, Urtzik bihotz ausarta duela erakutzi beharko du.

Egilea: Joanes Urkixo

Joanes Urkixo Bilbon jaio zen 1955. urtean, nahiz eta Galdakaon hazitakoa izan. Txikitan abenturazko istorioak irakurri ezezik, irentsi ere egiten zituen. Beraz, Euskal Filologia ikasi eta abenturazko idazteari ekin zion. Bere lanetan gaztetxoei zuzenduriko gaiek leku nabarmena hartzen dute.

NERABEAK ETA MUNSTRO BATZUK

Koadrilakoak mus jokoan ikasi nahian dabiltzala, hara non estralurtarrak agertu, gizateria osoa bazkari bihurtu nahian. Bidane maiteminduta dago baina Santik ez dio jaramonik egiten, hortaz deabruari deitzea besterik ez zaio bururatu. Bakarrik ez geratzeko, Eider botiloiez doa eta gehiegi samar edan du, baina etxera heltzean ez dauka mozkor arrastorik; bai ordea zauri txiki pare bat lepoan. Hauetan eta beste istorioetan zehar, nerabe protagonistek eguneroko arazoei aurre egiteaz gain, egunerokoak ez diren tipo bitxi batzuekin topo egingo dute.

NERABEAK ETA BESTE MUNSTRO BATZUK de URKIXO, JOANES
AIZKORRI ARGITALETXEA, S.M. 2005
Lengua: EUSKERA

Encuadernación: Tapa blandaISBN: 9788482634197

Colección: Nº Edición:1ª

Año de edición:2005

Plaza edición: BILBAO
JOANES URKIXO Bilbon jaio zen 1995 urtean, nahiz eta Galdakaon hazitakoa izan. Euskal Filologia ikasi ondoren film itzultzaile moduan lan egin zuen zenbait urtetan, baina gaur egun zinema eta telebistarako gidoiak idazten ditu. Liburuak ere aspalditik idazten ditu: dagoeneko hogei bat kaleratu ditu, ezagunen artekoak Bihotz Ausarta edo Gerlari Zuria direla.

reciclArte: portalápices

CDz egindako markoa

CDak zatitu egin ditugu. CD kutxa batean itsatsi ondoren kartoizko zati bat kokatu da, zutik mantentzeko.
Argazkia jarri eta LISTO!

martxoak 8

ARTE DIGITAL: emakumeak

NIRE AITAREN ETXEA defendituko dut

Nire aitaren etxea
defendituko dut.
Otsoen kontra,
sikatearen kontra,
lukurreiaren kontra,
justiziaren kontra,
defenditu
eginen dut
nire aitaren etxea.
Galduko ditut
aziendak,
soloak,
pinudiak;
galduko ditut
korrituak,
errenteak,
interesak,
baina nire aitaren etxea defendituko dut.
Harmak kenduko dizkidate,
eta eskuarekin defendituko dut
nire aitaren etxea;
eskuak ebakiko dizkidate,
eta besoarekin defendituko dut
nire aitaren etxea;
besorik gabe,
sorbaldik gabe,
bularrik gabe
utziko naute,
eta arimarekin defendituko dut
nire aitaren etxea.
Ni hilen naiz,
nire arima galduko da,
nire askazia galduko da,
baina nire aitaren etxeak
iraunen du
zutik.

Kutxa

Artisautzan dauden bi ikaslek kutxa hau egin dute.

Materialak:
Aluminiozko papera
Aurkitutako maskorrak
Hariak
Oihal zati bat

Prozedura:

Lehenik aluminio paperaz estaltzen da kutxa, alde guztietatik. Ondoren, hariak kolatzen eta ipintzen dira nahi dugun tokietan. Gero, apangarriak kokatzen dira, gure kutxan maskor margoztuak erabili ditugu. Azkenik, barruko aldea politago gera dadin, oihala jartzen da.

CDz egindako erlojua

CD zaharrak erabili ditugu erloju hau egiteko. CDak eta kolore desberdineko paperak.

Kola apur bat eta listo.

Zer ordu da?

Egurrezko panpinak

Hemen ditugu DBH 2. mailako ikasleek egindako panpinak

Horiek egiteko etxean genituen oihal zatiak, estropajoak, artileak, ... material desberdinak erabili ditugu.
Ez dugu ezer erosi. Berrerabili baizik.

Asko disfrutatu dugu panpinak egiten,

eta ondo geratu zaizkigu, ezta?

zapata kutxak

BIZKAIA MAITE

BIZKAIKO ABERATSAK

Bizkaiko aberatsak
dira diruzale,
txerri-erosle eta
txorizo-saltzaile.
Dendaz bete dituzte
Bilbon zazpi kale,
inoiz ez dute eman
pausorik debalde,
burrukatzen baitute
diruaren alde.

Arratiko gizona
Bilbora doa maiz
Lemoako tranbian
eta beti garaiz
bere artean dio
umore txit alaiz
traje berri batekin
gaur bestituko naiz
lehengo arlotea
jantziko da galaiz.

Hura ikusi eta
dendari guztiak
zaharrak geldi eta
korrikan gaztiak
saldu nahi dizkiote
makailu bustiak
gauerdiko izarrak
eta eguzkiak
inor engainatzeko
nolako trastiak.

Somera, Artekale,
gero Tenderia,
han ikusi genuen
mila komeria.
Tenderoaren grinak
nork erremedia!
Gizonaren gainean
han erori dira,
hanka kendu diote,
ai, zer aberia!

Kojuaren moduan
joan da ihesi
hanka bakar batekin
baliteke bizi.
Mundu honetan ez da
batere justizi
zazpi kaleetan nahi
traje bat erosi
eta oinetakoa bertan
behar itzi.

Euskal baserritarrak
dadukan pobrezia,
baino haundiagoa
askoren grandeza.
Madrildik etorri den
Korte Ingelesa,
bertan sartuko balitz
euskaldun baldresa,
dirua gastatzeko
manera erreza.

Ez zaitez bertan sartu,
euskaldun maitia,
zabalik badaukazu
bertako atia,
galduko duzu eta
bigarren hankia
bai eta, bide batez,
zure hankartea.
Euskaldun batentzako
zer errematia!

Gabriel Aresti

oi lur, oi lur

Oi, lur, oi, lur,
oi, ene lur nerea...
oi, goiz eme,
parre gozoz ernea.

Arto musker,
mendi, baserri zaarrak;
ale gorriz
abailduta sagarrak

oro laño
mee batek estalia,
urrez oro
eguzkiak yantzia...

Nekazari
gizandi bati iduri
soroan zut:
beyondezula zuri...

Ipui zaarrak,
zatozte gogora
zatozte erregin

Aditz laguntzaileak

Aditz Laguntzailea[1]

View more presentations from .

Berrerabilpenak: beira eta papera

Berrerabilpenak: plastikoak

Berrerabilpenak: plastikoak

Berrerabilpenak: kutxa eta CD

Berrerabilpenak: papera

Berrerabilpenak: CD

CDz egindako portarretratoak

CD-z egindako erlojuak

Berrerabilpenak: plastikoa

EUSKARA KLASEAK

LORE JOKOAK

Literatura eta batez ere poesia bultzatzeko egiten zen lehiaketak ziren lore-jokoak. Lehenengoak Okzitaniako Tolosan egin ziren, poesia probentzala bultzatzeko (1324). Nafarroako Luis III.ak, Frantziako XIV.a, "Akademia" titulua eman zienetik (1649), urtero egin izan dira. Katalunian XIV-XVI. mende bitartean antolatu ziren, baina XIX. mendean berpiztu eta Iberiar penintsula osora hedatu ziren. Lehen euskal Lore-jokoak Antoine Abbadia zientzialari eta filantropoak antolatu zituen Urruñan (1853). Lehen lehiaketa hau irregulartasunez betea egon zen eta Etxahunek, amorraturik, "Bi berset horiez" pieza gogoangarria idatzi zuen, Lore-jokoen epaile ziren apaizen azpijokoak eta plagioak agerian utziz.

Lehiaketara aurkeztutakoen artean obrarik onena festa-giroan hautatzen zen, kantuz ematen zen, hurrengo igandean Baionako prentsan ere argitaratzen zen, eta pilota-partidak eta ganadu feriak ere antolatzen ziren. Sari garrantzitsuak izaten zirenez lan asko aurkezten ziren. Lore-joko hauetan plazaratu ahal izan zituzten, besteak beste, Larraldek "Chorinoa Kayolan" eta Elizanburuk "Apexa eta lorea". Hamar urtez Urruñan antolatu ziren Lore-jokoak, 1864-76 bitartean Saran eta gero urtero lekuz aldatu zuten. Hegoaldean ospatutako lehenak Elizondokoak izan ziren (1879) eta Felipe Arrese Beitiak "Ama euskeriari azken agurrak" olerkiarekin lehen saria jaso zuen. Donostiako Lore-jokoak Jose Manterolaren ekimenez antolatu ziren (1882); literatur lehiaketaz aparte, musika- eta pintura-lehiaketak ere antolatzen ziren. Hegoaldeko lehiatzaileek ez zuten Iparraldekoen bukolismoa, foruen galtzea hurbil zeukaten eta gai politikoak eta historikoak erabili ohi zituzten batik bat.

Iparraldean hasieran eta Hegoaldean gero, Lore-jokoek ia mende erdia iraun zuten eta aurretik hila eta baztertua zegoen euskaltzaletasuna pizten lagundu zuten. Bertsolaritzatik olerkaritzarako bidea zabaldu zuten eta literaturaren aitzakian Pirineoetako bi aldeetako euskaldunen arteko harremanak estuagotu ziren.

AGATE DEUNA

Aintzaldun daigun Agate Deuna
bihar ba da Deuna Agate ( 2 makilkada )
etxe honetan zorion hutsa
betiko euko al dabe. ( 2 makilkada )
Deuna Agatena batzeko gatoz
aurte be igazko berberak
igaz lez hartu gagizuez ta
zabaldu zuen sakelak.
Opa dautsueguz osasuna ta
Jaungoikoaren eskerra ( 2 makilkada )
zuen bitartez txiro ta umilak
ez dabe izango beharra. ( 2 makilkada )
Orain ba goaz alde egitera
agur daitzuegu gogotik ( 2 makilkada )
Agate Deuna bitarte dala
ez eizue izan kalterik. ( 3 makilkada )
.................................
(Hiru makilkada)
Aintzaldun daigun Agate Deuna
bihar da ba Deun Agate.
(makilkada bi)
Etxe honetan zorion hutsa
betiko euko al dabe
(makilkada bi).
Agate deuna batzeko gatoz
bertako nesta-mutilak.
(makilkada bi)
Poztu zaitezen ate ondora
Abesten gatozenian.
(makilkada bi)
Orain bagoaz alde egitera
gure zereginetara.
(makilkada bi)
Agur urrengozartean eta
osasun onagaz bizi.
(hiru makilkada)
(1,2,3 eup! )
................................
(hiru makilkada)
AINTZALDU DAIGUN AGATE DEUNA
BIHAR DA BA DEUNA AGATE
(makilkada bi)
ETXE HONETAN ZORION HUTSA
BETIKO EUKO ALDABE
(makilkada bi)
DEUN AGATENA BATZEKO GATOZ
ITXARTUKO DANTZARIAK
(makilkada bi)
BIHOTZEZ HARTU GAGIZUZ ETA
ZABALDU ZUEN SAKELAK
(makilkada bi)
ORAIN BA GOAZ ALDE EGITERA
AGUR DAUTZOGU GOGOTIK
(makilkada bi)
AGATE DEUNA BITARTE DALA
EZ DOZU IZANGO KALTERIK
(hiru makilkada)
EUP

Maialen Lujanbioren omenezko platera prestatu du Argiñanok

Odolkiz betetako patata batzuei Delicias Lujanbio izena jarri dio Karlos Argiñano sukaldariak. Espainiako Estatuan %18,2ko jarraipena duen programan Bertso Txapelketa Nagusia aipatu zuen : "hamabost mila lagun zortzi edo bederatzi orduz isilik eta errespetuan" egon zirela saioa entzuten.

Osagaiak (4 pertsonarentzako):
2 odoloste
6 patata
tipula 1
sagar 1
10 pikillo piper
ura
olioa
gatza
perrexila

Nola egin
Patatak zuritu, zatitu eta egosi irakiten ari den ur gazian. 15-20 minutuz prestatu, tapa jarrita. Kendu ura eta pasapuretik pasa. Olio pixka bat gehitu.

Barrukoa egiteko: txikitu tipula eta jarri zartaginean. Sagarra zuritu, bihotza kendu, dadotan moztu eta tipularekin batera jarri. Kendu azala odolosteari eta gehitu aurreko bi osagaiei.

Jarri pure pixka bat trapu heze batean eta eman habia itxura. Betetzeko prestatutakoa sartu eta pure gehiago jarri gainean. Itxura borobila eman eta arrautzaren gorringoz margotu. Sartu labean 6-8 minutu 220ºC-tan.

Piper saltsa egiteko: Lapiko batean piperrak egin olio apur batekin. Gehitu irina eta nahastu. Ur hotzez estali eta prestatu 10-15 minutuz. Irabiatu.

Kendu azala beste odolosteari, moztu zatitan eta frijitu.

Patata deliziak jarri, odoloste zati bana jarri bere gainean eta platera piper saltsarekin eta perrexilarekin apaindu.

EGURREZKO KOILARAK

Hona hemen hiru adibide. Ikusten duzunez errezak dira eta material desberdinez egin ahal dira. Holako panpinak egiteko etxean dituzun gauzak aprobetxatu ahal dituzu.

GERRATEKO OGIA

Parvana hamaika urteko neska da, eta Kabulen bizi da, Afganistango hiriburuan, talibanen gobernuaren garaian. Neskaren aita atxilotzen dutenean, bere familiak (bizitzeko baliabiderik gabe), halabeharrezko irtenbidea bilatuko du: neska izateagatik, Parvanak debekatua du dirua irabaztea eta, horregatik, mutil bihurtu beharko du. Gerrateko ogia liburu gogorra eta errealista da, eta gizatasunez eta indarrez hitz egiten du bizitzaz, familiaz, adiskidetasunaz, intolerantziaz eta gerraz.




Gerrateko ogia
Idazlea: Deborh Ellis
Itzultzailea: Aitor Arana
AMESLARI Bilduma
ISBN - 84-8325-738-6
Kodigoa: 75803
Euskara: Batua
Adina: 12 urtetik aurrera
Azaleko argazkia: EFE agentzia
Bildumaren diseinua: Manuel Estrada
Lege gordailua: BI-2586-03

NAHIAGO NUKE MUTILA BANITZ

Sexuaz jakin nahi zenuen eta galdetzeak lotsa ematen zizun ia guztia. Júlia kokoteraino dago hilekoaren tripako minekin, eta behin baino gehiagotan desiatu izan du mutil bihurtzea. Egun batez, Hilekoaren Maitagarria agertuko zaio bere desioa errealitate bihurtzeko. Maitagarriak Bis Zikloa eskainiko dio: hurrengo hilekora arte ezohiko boterea izango du neska edo mutila izateko, gogoak emandakoaren arabera. Gero erabaki egin beharko du neska jarraitu ala mutil bihurtu nahi duen. Tarte horretan Júliak primeran pasatuko du, eta gauza pila bat ikasiko du sexualitatearen eta pertsonen arteko harremanen inguruan.

Nahiago nuke mutila banintz!
David Duran.
Itzulpena:
Gerardo Markuleta
--------------------------------------------------------------------------------
Orr: 192
Urtea: 1999
Marrazkilaria: Asun Balzola
Saila: Auskalo Bumeran
ISBN: 978-84-7568-770-4
Salneurria: 12,35 €

Txalaparta

Hitzik gabe!
Entzun eta gozatu!

ZORIONAK MAIALEN !!

2009/12/14


Maialen Lujanbioren agur bertsoa

... historiako lehen emakume txapelduna




Gogoratzen naiz
lehengo amonen
zapi gaineko gobaraz
gogoratzen naiz
lehengo amonaz
gaurko amaz ta alabaz
Joxei ta zuei
mila zorion
mirezmenaren zirraraz
amaituko dut
txapel zati bat
zuek guztiontzat lagaz

Gure bidea ez da erreza
bete legez, juizioz, trabaz
Euskal Herriko lau ertzetara
itzuliko gara gabaz
eta hemen bildu dan indarraz
grinaz eta poz taupadaz
herri hau sortzen segi dezagun
euskaratik ta euskaraz